2019 – Hoe Asterix en Obelix zijn ontstaan
Vraag een willekeurige voorbijganger waar de namen Asterix en Obelix vandaan komen en 10 tegen 1 krijg je hetzelfde antwoord.
“Asterix is een sterretje en een Obelix is een stuk steen dat je op je rug draagt”.
Helaas, dat klinkt logisch, maar dan is er buiten de humor en de eruditie van scenarist Goscinny gerekend. Geïnteresseerd in taalgrappen haalde hij veel namen en gebruiken uit de ‘Petit Larousse’, hoofdstukken Grieks en Latijn.
De termen Asterix en Obelix zijn afkomstig uit de drukkerswereld. Goscinny kende deze omdat hij als kind wel eens hielp op de drukkerij van zijn oom. Een asterisk, sterretje, is een voetnoot of toevoeging onder de lopende tekst. Een tweede reactie of toevoeging is een kruisje; de obelisk. Die twee zijn dus onlosmakelijk met elkaar verbonden en dat zijn onze Galliërs ook. Vandaar deze namen die klassiek zijn gespeld met een x op het einde.
Maar bij een naam hoort een persoon. Asterix is een klein, eigenwijs en slim mannetje (dat was Goscinny ook) die overal een voetnoot bij plaatst of commentaar op heeft. Maar nu Obelix, daar was een andere invalshoek voor nodig en die vond Goscinny in het hoofdstuk Grieks. Daar staat, behalve Obelix als jongensnaam, ook Obelisk, in het Grieks Obelus, zowel voor een forse man als wel voor een braadspies of braadpen, geschikt om bijvoorbeeld everzwijnen mee te grillen. En voilà, daar heb je de grote liefhebber van everzwijnbanketten: de enorme Obelix. Deze man was in de fantasie van Goscinny zo sterk dat de schrijver het niet kon nalaten hem regelmatig een loodzware menhir op zijn rug te laten dragen; de stenen obelisk uit dezelfde periode.
Waar een Petit Larousse al niet goed voor is, maar je moet er wel mee om kunnen gaan!
* Met dank aan dochter Alke (en dan zijn er nog mensen die menen dat Grieks en Latijn in het middelbaar onderwijs nergens goed voor zijn…).
Ϯ Nog een zinloos feitje; Obelus vertaald via Google Translate van het Grieks naar het Latijn levert op… Asterisk!